SECOND EPISODE DD CHANDANA SCIENCE PROGRAMME FOR SSLC STUDENTS.

Day-2 Bridgecourse e-Class programme 

Subject : Science                   Class : SSLC

Today's Topic : Electricity

                                                 ----Presented by Channappa K.M.

                                                                                   AM Govt PU College Devanahalli Bengaluru(R)

Concept no.1=Understanding the Units found in this topic.

Activity No.1

When I had been to Electrical shop i purchased theLED bulb for rupees 100.On the cover of that bulb there were many Units as follows.Let us study about those units & its significance.

1)Wattage :9W

                  2)Luminous Flux : 900Lm

   3)Voltage : 240V

        4)Frequency : 50Hz

       5)Current : 0.045 A

               6)Light Intensity :155 cd

            7)Rated life : 25000hrs

What does these 7 points units indicates?

Is it necessary for us to know about these units.If so why?

These points indicates some of the units & measurements.

It is essential to know the standards and standards for the use and adequate use of electrical equipment in everyday life.

International unit or S.I. unit

Before the occurance of International or S.I.unit there was no uniform measurement  & unit all over the world.This was a big headache in commercial field in between different countries as the measurements were used to vary from one country to another.To bring the uniformity in the measurement & units all over the world there occured International unit or called S.I.unit.

In International unit or S.I.unit there are 7 basic & very important physical Units.

1.Unit to measure mass= Kilogram

This unit is mostly used in the Grocerry shops.

2.Unit to measure distance = meter

With the help of measuring tape the length of the table or cloth is measured in meter.

Very large distances measured in Kilometers.

In mathematics we used to measure the length of the sides of a traingle,square etc....

3.Unit to measure time = second.

To see the timing we see the watch in the morning when we wakeup or in the afternoon or in the evening or in latenight while at sleep.Here the time is observed in hours,minutes & seconds.To study the shorter time example during rocket launching or in sports we make use of shorter unit of time i.e., seconds.

4.Units to measure Temperature =Kelvin

Previously we were using celcius ,fahreinheit or calorie as a measurement of temperature but in international level we use the unit in Kelvin scale.

5.Units to measure Electric current = Ampere.

6.Units to measure Intensity of light =Candela

7.Units to measure Amount of Substance = Mole

Now you came to know the importance of S.I unit .so lets go back to the units used in the cover of the bulb.

1.Wattage = 9W

(S.I.unit of Electric Power is watt.)

Before going to 9W we should know what is one watt.

One Watt=One watt is defined as the energy consumption rate of one joule per second.One watt is also defined as the current flow of one ampere with voltage of one volt.

2.Luminious flux=900Lm

(S.I.unit used to measure the perceived power of light.)

This unit is used to measure the quantity of flow of light in all direction from the source of light.

3. Voltage=220V

(Unit of Electric Potential)

For this we should know the meaning of one volt.

One Volt=One Volt is the potential difference between two points in a current carrying conductor when one joule of work is done to move a charge of one coulomb from one point to the other.

4.Frequency=50Hz

(Unit of Frequency is Hertz)

The current that we use at house is Alternating current.Alternating current is an electric current that reverses its direction many times a second at regular intervals.50Hz means electric current reverses its direction 50 times in a second at regular intervals.

5.Current = 0.045A

(Unit of Electric current is Ampere)

Here first of all we should know what is one Ampere.

One Ampere=One Ampere is constituted by the flow of one coulomb of charge per second.

6.Light Intensity=155cd

(Unit of Intensity of light is Candela)

Intensity is like brightness,and is measured as the rate at which light energy is delivered to a unit of surface ,or energy per unit area.

7.Rated life = 25000hrs

(Unit of Time is second,minutes ,hours)

Rated Life means the Life span of the Bulb.Here the bulb will work for about 25000 hours.

Here we studied all the units found on the cover of the bulb.All these units are related to Electricity.Hence we need to study some basic knowledge regarding Electricity.

Electricity

Before going to Electricity let us do one activity as below.

Explanation of the video

Step no.1=In this video we see that a straw is kept above the bottle.Another straw is brought near to the straw which is above the bottle.

Observation=There is no changes in the straw above the bottle.

Step no.2=Now the straw is rubbed in one direction only on my hair and brought near to the straw which is above the bottle.

Observation=Now we see that the straw above the bottle start moving away from the straw which is rubbed to hair  & brought near.

Conclusion: After rubbing the straw get charged.

Explanation=After watching the activity we came to know that when two objects are rubbed to each other there will develop a force called Frictional force which is responsible for Electrostatic current.

Electrostatic current

When two objects are rubbed to each other electric charges get liberated & static  on the surface of the insulators.Hence they are called Electrostatic current.

Types of charges=There are two types of electric charges positive charges & negative charges.

Activity 

When a glass rod is rubbed to the silk cloth,the rod gets positively charged & silk cloth gets negatively charged.

Explanation=As we know that like poles repel each other & unlike poles attract each other in the same way like electric charges repel each other & unlike electric charges attract each other.

Conclusion=Hence now we came to know that why do the straw repel each other i.e., they have same electric charges.and when the glass rod is rubbed to the silk cloth they get attract to each other as one of them gets positively & another gets negatively charged.

Now let us study about electro static current in nature.

You must have seen the thunder-bolt & lightening during rainy season this is one of the example of Electro static current in the nature.

Explanation= When the clouds appear in the space,the molecules present in the cloud starts its movement in the cloud.These molecules  get collided with each other.As the molecules of clouds are insulators the charges developed gets static on the surface of the molecules of the clouds.Hence the cloud is in the state of Electro-static current.

The upper region of the cloud gets positively charged & lower region gets negatively charged.As the electric charges goes on increasing they try to come towards earth.

Because Earth as we know that it is always  Positively charged.The charges in cloud need a medium to travel towards the Earth.Here they get Tree,wet Houses & other objects which are in between cloud & Earth as the medium.

Due to attraction of negatively charged paritcles with positively charged particles there develop the friction among molecules.This friction causes the temperature to raise for about  30000 degree celsius.This temperature  formed in the lightening causes the air to expand  suddenly . With this sudden expansion sound can be heard.This sound is called Thunder.

Why do we see lightening after thunder

Because In space Light travels at higher speed i.e., 300000 Kmh-1 & sound travels by  330 metres/second.

This is all due to Charges in clouds .These charges are called as Electro static current.

Flow of Electric charges=The flow of Electric charges is called Electric Current.If we think that current flows in a circuit then this indicates the flow of electric charges.

After knowing about Electric current we should also come to know about structure of simple Electric circuit.

Sturcture of simple Electric circuit

To know the structure of simple Electric circuit,first go through this small activity which is shown in the below video.

Dear students you must have enjoyed the video showing the structure of simple Electric circuit.Through this circuit you must have also understood the method of differentiating conductors & insulators.

You can also try this at home.

Graphite is conductor or insulator?????

To know this lets go through this simple experiment.

Explanation=In the Electric circuit keep a pencil with both sides sharpened with its graphite ends connected to the opposite terminals of the battery.We see that current flows through graphite.when only the outer wooden piece was connected in an electric circuit the bulb glows that means the  current flows through graphite. 

Dear students why did i took graphite for this experiment?Because Graphite is a non-metal.As we know non-metals do not conduct electricity.But graphite is an only non-metal which conduct electricity.So in emergency donot take pencils to make any repair in the circuit.because the wooden part of the pencil is insulator while the graphite present inside the wooden part is the conductor.So dear students be careful.

Brain Teaser

Now let me give you one brain teaser.For this watch the experiment in the below given video  & answer .All the best.

Explanation of the video=At one side 3 bulbs are joined.on another side another 3 holders are present.At first side when one bulb is removed out of 3,two bulbs starts glowing brightly & if two bulbs are removed one bulb glows brightly.In the second case when 3 bulbs are joined they glow but not brightly & when one bulb is removed the other two bulbs also stops glowing.

Dear students can you tell me the reason for this?....All the Best.

Note=Remember students you should use battery of 4 to 6V only..

Home Assignment

Dear students Now i am going to give you some questions try to answer these questions.

1)What do you mean by Electro static current?

2)how the thunder-bolt & lightening are formed?

3)Even though thunderbolt & lightening are formed at once,why do we see lightening first & then the sound of  thunderbolt?

4)What do you mean by Electric current?

5)What is the difference between Electric circuit & Circuit diagram?

6) Write the S.I. unit of the following,

Force,Work,Pressure,Electric Power,Resistance,Resistivity,Electric charges, an Electro magnet & explain the procedure you have carried out.

7.With the help of 9V battery make an electro magnet & explain the procedure of making this experiment.

************************************************************************************************************

KANNADA VERSION

ದಿನ -2 ಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ಕೋರ್ಸ್ ಇ-ಕ್ಲಾಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ

ವಿಷಯ: ವಿಜ್ಞಾನ                                ವರ್ಗ: ಎಸ್‌ಎಸ್‌ಎಲ್‌ಸಿ

ಇಂದಿನ ವಿಷಯ: ವಿದ್ಯುತ್

                                                   ---- ಚನ್ನಪ್ಪ ಕೆ.ಎಂ.

                                  ಎಎಮ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಪಿಯು ಕಾಲೇಜು ದೇವನಹಳ್ಳಿ ಬೆಂಗಳೂರು (ರಿ)

                                                             

ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಸಂಖ್ಯೆ 1 = ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.

ಚಟುವಟಿಕೆ ಸಂಖ್ಯೆ 1

ನಾನು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ನಾನು ಎಲ್ಇಡಿ ಬಲ್ಬ್ ಅನ್ನು 100 ರೂಪಾಯಿಗೆ ಖರೀದಿಸಿದೆ. ಆ ಬಲ್ಬ್ನ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಅನೇಕ ಘಟಕಗಳು ಇದ್ದವು. ಆ ಘಟಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡೋಣ.

                                                                

    1) ವ್ಯಾಟೇಜ್: 9 ವಾ

                         2) ಪ್ರಕಾಶಕ ಫ್ಲಕ್ಸ್: 900 ಎಲ್ಎಂ

       3) ವೋಲ್ಟೇಜ್: 240 ವಿ

4) ಆವರ್ತನ: 50Hz

 5) ಪ್ರಸ್ತುತ: 0.045 ಎ

               6) ಬೆಳಕಿನ ತೀವ್ರತೆ: 155 ಸಿಡಿ

            7) ದರದ ಜೀವನ: 25000 ಗಂ

ಈ 7 ಪಾಯಿಂಟ್ ಘಟಕಗಳು ಏನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ?

ಈ ಘಟಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ತಿಳಿಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕ. ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಏಕೆ?

ಈ ಅಂಶಗಳು ಕೆಲವು ಘಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಅಳತೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣಗಳ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಕ ಬಳಕೆಗೆ ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಘಟಕ ಅಥವಾ ಎಸ್.ಐ.

ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಥವಾ SI Unit ಸಂಭವಿಸುವ ಮೊದಲು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಯಾವುದೇ ಏಕರೂಪದ ಅಳತೆ ಮತ್ತು ಘಟಕ ಇರಲಿಲ್ಲ. ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದು ದೊಡ್ಡ ತಲೆನೋವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಅಳತೆಗಳನ್ನು ಒಂದು ದೇಶದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ದೇಶಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುವಂತೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಏಕರೂಪತೆಯನ್ನು ತರಲು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಅಳತೆ ಮತ್ತು ಘಟಕಗಳು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಘಟಕ ಅಥವಾ SIunit ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಘಟಕ ಅಥವಾ S.I.unit ನಲ್ಲಿ 7 ಮೂಲ ಮತ್ತು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಭೌತಿಕ ಘಟಕಗಳಿವೆ.

1. ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್ = ಕಿಲೋಗ್ರಾಂ

ಈ ಘಟಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದಿನಸಿ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

2. ದೂರವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್ = ಮೀಟರ್

ಟೇಪ್ ಅನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಸಹಾಯದಿಂದ ಟೇಬಲ್ ಅಥವಾ ಬಟ್ಟೆಯ ಉದ್ದವನ್ನು ಮೀಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಅಳೆಯುವ ದೊಡ್ಡ ದೂರ.

                                       

ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನಾವು ಟ್ರೇಂಗಲ್, ಚದರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬದಿಗಳ ಉದ್ದವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೆವು ....

3. ಸಮಯವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್ = ಸೆಕೆಂಡ್.

                                          

ಸಮಯವನ್ನು ನೋಡಲು ನಾವು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರವಾದಾಗ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಅಥವಾ ಸಂಜೆ ಅಥವಾ ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಗಡಿಯಾರವನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಸಮಯವನ್ನು ಗಂಟೆಗಳು, ನಿಮಿಷಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಕೆಟ್ ಉಡಾವಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದ ಅಂದರೆ ಸೆಕೆಂಡುಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತೇವೆ.

4. ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್‌ಗಳು = ಕೆಲ್ವಿನ್

ಈ ಹಿಂದೆ ನಾವು ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್, ಫ್ಯಾರೈನ್ಹೀಟ್ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಲೊರಿಗಳನ್ನು ತಾಪಮಾನದ ಅಳತೆಯಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೆವು ಆದರೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಾವು ಘಟಕವನ್ನು ಕೆಲ್ವಿನ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತೇವೆ.

5. ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್‌ಗಳು = ಆಂಪಿಯರ್.

6. ಬೆಳಕಿನ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್‌ಗಳು = ಕ್ಯಾಂಡೆಲಾ

7. ವಸ್ತುವಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಯುನಿಟ್‌ಗಳು = ಮೋಲ್

ಈಗ ನೀವು S.I ಘಟಕದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೀರಿ .ಆದ್ದರಿಂದ ಬಲ್ಬ್‌ನ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ.

1.ವಾಟೇಜ್ = 9 watt

(ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯ S.I.unit ವ್ಯಾಟ್ ಆಗಿದೆ.)

9W ಗೆ ಹೋಗುವ ಮೊದಲು ನಾವು ಒಂದು ವ್ಯಾಟ್ ಎಂದರೇನು ಎಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕು.

ಒಂದು ವ್ಯಾಟ್ = ಒಂದು ವ್ಯಾಟ್ ಅನ್ನು ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಒಂದು ಜೌಲ್ನ ಶಕ್ತಿಯ ಬಳಕೆ ದರ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವ್ಯಾಟ್ ಅನ್ನು ಒಂದು ಆಂಪಿಯರ್ನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹರಿವು ಒಂದು ವೋಲ್ಟ್ನ ವೋಲ್ಟೇಜ್ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

2. ಪ್ರಕಾಶಕ ಹರಿವು = 900 lm

(S.I.unit ಬೆಳಕಿನ ಗ್ರಹಿಸಿದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.)

ಬೆಳಕಿನ ಮೂಲದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿಯೂ ಬೆಳಕಿನ ಹರಿವಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಈ ಘಟಕವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

3. ವೋಲ್ಟೇಜ್ = 220 V

(ವಿದ್ಯುತ್ ಸಂಭಾವ್ಯ ಘಟಕ)

ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಒಂದು ವೋಲ್ಟ್ನ ಅರ್ಥವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಒಂದು ವೋಲ್ಟ್ = ಒಂದು ವೋಲ್ಟ್ ಎಂದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಾಗಿಸುವ ಕಂಡಕ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಿಂದುಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಭಾವ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಒಂದು ಕೂಲಂಬ್‌ನ ಚಾರ್ಜ್ ಅನ್ನು ಒಂದು ಬಿಂದುವಿನಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಸರಿಸಲು ಒಂದು ಜೌಲ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದಾಗ.

4. ಆವರ್ತನ = 50Hz

(ಆವರ್ತನ ಘಟಕ ಹರ್ಟ್ಜ್ ಆಗಿದೆ)

ನಾವು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಪ್ರವಾಹವು ಪರ್ಯಾಯ ಪ್ರವಾಹವಾಗಿದೆ. ಪರ್ಯಾಯ ಪ್ರವಾಹವು ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹವಾಗಿದ್ದು, ನಿಯಮಿತ ಮಧ್ಯಂತರಗಳಲ್ಲಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಹಲವು ಬಾರಿ ಅದರ ದಿಕ್ಕನ್ನು ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ. 50Hz ಎಂದರೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹವು ತನ್ನ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸೆಕೆಂಡಿನಲ್ಲಿ 50 ಬಾರಿ ನಿಯಮಿತ ಮಧ್ಯಂತರಗಳಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ.

5.ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹ= 0.045 ಎ

(ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಘಟಕ ಆಂಪಿಯರ್ ಆಗಿದೆ)

ಇಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ನಾವು ಒಂದು ಆಂಪಿಯರ್ ಎಂದರೇನು ಎಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕು.

ಒಂದು ಆಂಪಿಯರ್ = ಒಂದು ಆಂಪಿಯರ್ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಒಂದು ಕೂಲಂಬ್ ಚಾರ್ಜ್ನ ಹರಿವಿನಿಂದ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

6.ಬೆಳಕಿನ ತೀವ್ರತೆ= 155 cd

(ಬೆಳಕಿನ ತೀವ್ರತೆಯ ಘಟಕವು ಕ್ಯಾಂಡೆಲಾ)

ತೀವ್ರತೆಯು ಪ್ರಕಾಶಮಾನತೆಯಂತಿದೆ, ಮತ್ತು ಬೆಳಕಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಂದು ಯುನಿಟ್ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ದರ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿ ಯೂನಿಟ್ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

7.  ಜೀವಿತಾವಧಿ = 25000 ಗಂ

(ಸಮಯದ ಘಟಕವು ಎರಡನೆಯದು, ನಿಮಿಷಗಳು, ಗಂಟೆಗಳು)

ರೇಟ್ ಮಾಡಿದ ಜೀವನ ಎಂದರೆ ಬಲ್ಬ್‌ನ ಜೀವಿತಾವಧಿ. ಇಲ್ಲಿ ಬಲ್ಬ್ ಸುಮಾರು 25000 ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಬಲ್ಬ್‌ನ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲಾ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ.ಈ ಎಲ್ಲಾ ಘಟಕಗಳು ವಿದ್ಯುತ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ.ಹೀಗೆ ನಾವು ವಿದ್ಯುತ್ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ.

ವಿದ್ಯುತ್

ವಿದ್ಯುತ್‌ಗೆ ಹೋಗುವ ಮೊದಲು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಒಂದು ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಮಾಡೋಣ.

ವೀಡಿಯೊದ ವಿವರಣೆ

ಹಂತ  1 = ಈ ವೀಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ನಾವು ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಬಾಟಲಿಯ ಮೇಲೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಬಾಟಲಿಯ ಮೇಲಿರುವ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿರ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವೀಕ್ಷಣೆ = ಬಾಟಲಿಯ ಮೇಲಿರುವ ಒಣಹುಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಲ್ಲ.

ಹಂತ  2 = ಈಗ ಒಣಹುಲ್ಲಿನನ್ನು ನನ್ನ ಕೂದಲಿನ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಒಂದು ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಉಜ್ಜಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಾಟಲಿಯ ಮೇಲಿರುವ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿರ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವೀಕ್ಷಣೆ = ಈಗ ನಾವು ನೋಡುತ್ತೇವೆ ಬಾಟಲಿಯ ಮೇಲಿರುವ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಒಣಹುಲ್ಲಿನಿಂದ ಕೂದಲಿಗೆ ಉಜ್ಜಿಕೊಂಡು ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಬರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತೇವೆ.

ತೀರ್ಮಾನ: ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಉಜ್ಜಿದ ನಂತರ ಚಾರ್ಜ್ ಆಗುತ್ತದೆ.

ವಿವರಣೆ = ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ನೋಡಿದ ನಂತರ ಎರಡು ವಸ್ತುಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಉಜ್ಜಿದಾಗ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಸ್ಟಾಟಿಕ್ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಘರ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿ ಎಂಬ ಬಲವು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ.

ಸ್ಥಾಯೀವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಪ್ರವಾಹ

ಎರಡು ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಉಜ್ಜಿದಾಗ ವಿದ್ಯುತ್ ಆವೇಶಗಳು(charges) ಅವಾಹಕಗಳ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗುತ್ತವೆ.ಹೀಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಸ್ಟಾಟಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆವೇಶಗಳ ವಿಧಗಳು(Types of Charges) = ಎರಡು ವಿಧದ ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳು ಧನಾತ್ಮಕ ಶುಲ್ಕಗಳು ಮತ್ತು negative  ಶುಲ್ಕಗಳು.

ಚಟುವಟಿಕೆ 

ಗಾಜಿನ ರಾಡ್ ಅನ್ನು ರೇಷ್ಮೆ ಬಟ್ಟೆಗೆ ಉಜ್ಜಿದಾಗ, ರಾಡ್ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚಾರ್ಜ್ ಆಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರೇಷ್ಮೆ ಬಟ್ಟೆಯು negative ಣಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚಾರ್ಜ್ ಆಗುತ್ತದೆ.

ವಿವರಣೆ = ಧ್ರುವಗಳಂತೆ ಪರಸ್ಪರ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಧ್ರುವಗಳಂತಲ್ಲದೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಚಾರ್ಜ್‌ಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಚಾರ್ಜ್‌ಗಳಂತೆ ಪರಸ್ಪರ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ.

ತೀರ್ಮಾನ = ಆದ್ದರಿಂದ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಪರಸ್ಪರ ಏಕೆ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಾವು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ.ಮತ್ತು ಗಾಜಿನ ರಾಡ್ ಅನ್ನು ರೇಷ್ಮೆ ಬಟ್ಟೆಗೆ ಉಜ್ಜಿದಾಗ ಅವುಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಆಕರ್ಷಿತವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ negative ಣಾತ್ಮಕ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಈಗ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡೋಣ.

ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಗುಡುಗು-ಮಿಂಚು ಮತ್ತು ಮಿಂಚನ್ನು ನೀವು ನೋಡಿರಬೇಕು ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಸ್ಥಿರ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ವಿವರಣೆ = ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮೋಡಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, ಮೋಡದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಅಣುಗಳು ಮೋಡದಲ್ಲಿ ಅದರ ಚಲನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ.ಈ ಅಣುಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಘರ್ಷಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ. ಮೋಡಗಳ ಅಣುಗಳು ಅವಾಹಕಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಶುಲ್ಕಗಳು ಅಣುಗಳ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾಗುತ್ತವೆ ಮೋಡಗಳು. ಮೋಡವು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ-ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಕ್ ಪ್ರವಾಹದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ಮೋಡದ ಮೇಲಿನ ಪ್ರದೇಶವು ಧನಾತ್ಮಕ ಆವೇಶವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರದೇಶವು negative ಆವೇಶವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅವು ಭೂಮಿಯ ಕಡೆಗೆ ಬರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತವೆ.

ಏಕೆಂದರೆ ಭೂಮಿಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚಾರ್ಜ್ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಮೋಡದಲ್ಲಿನ ಶುಲ್ಕಗಳು ಭೂಮಿಯ ಕಡೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅವರು ಮರ, ಒದ್ದೆಯಾದ ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೋಡ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ನಡುವೆ ಇರುವ ಇತರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಧನಾತ್ಮಕ ಆವೇಶದ ಕಣಗಳೊಂದಿಗೆ negative ಣಾತ್ಮಕ ಆವೇಶದ ಪಾರ್ಟಿಕಲ್‌ಗಳ ಆಕರ್ಷಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಣುಗಳ ನಡುವೆ ಘರ್ಷಣೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. 

ಈ ಘರ್ಷಣೆಯು ತಾಪಮಾನವು ಸುಮಾರು 30000 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‌ಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಮಿಂಚಿನಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಈ ತಾಪಮಾನವು ಗಾಳಿಯು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಠಾತ್ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳಬಹುದು. ಈ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಥಂಡರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಗುಡುಗಿನ ನಂತರ ನಾವು ಮಿಂಚನ್ನು ಏಕೆ ನೋಡುತ್ತೇವೆ

ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳಕು ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ, 300000 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ -1 ಮತ್ತು ಧ್ವನಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 330 ಮೀಟರ್ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದೆಲ್ಲವೂ ಮೋಡಗಳಲ್ಲಿನ ಶುಲ್ಕಗಳಿಂದಾಗಿ .ಈ ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳ ಹರಿವು = ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳ ಹರಿವನ್ನು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹವು ಹರಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾವು ಭಾವಿಸಿದರೆ ಇದು ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳ ಹರಿವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ ನಾವು ಸರಳ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ನ ರಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆಯೂ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಸರಳ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ನ ಸ್ಟರ್ಚರ್

ಸರಳ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ನ ರಚನೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು, ಮೊದಲು ಈ ಸಣ್ಣ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಹೋಗಿ ಅದನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ವೀಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಆತ್ಮೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೆಂದರೆ ನೀವು ಸರಳ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ನ ರಚನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ಆನಂದಿಸಿರಬೇಕು.ಈ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ಮೂಲಕ ನೀವು ಕಂಡಕ್ಟರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅವಾಹಕಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಸಹ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡಿರಬೇಕು.

ನೀವು ಇದನ್ನು ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು.

ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಕಂಡಕ್ಟರ್ ಅಥವಾ ಇನ್ಸುಲೇಟರ್ ?????

ಇದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಈ ಸರಳ ಪ್ರಯೋಗದ ಮೂಲಕ ಹೋಗೋಣ.

ವಿವರಣೆ = ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಟರಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಟರ್ಮಿನಲ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ ಪೆನ್ಸಿಲ್ ಅನ್ನು ಅದರ ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ತುದಿಗಳೊಂದಿಗೆ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿ ಇರಿಸಿ. ಪ್ರವಾಹವು ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವುದನ್ನು ನಾವು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ವಿದ್ಯುತ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೊರಗಿನ ಮರದ ತುಂಡನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದಾಗ ಬಲ್ಬ್ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ ಅಂದರೆ ಪ್ರವಾಹವು ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.

ಆತ್ಮೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೇ, ನಾನು ಈ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಅನ್ನು ಏಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ? ಏಕೆಂದರೆ ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಒಂದು ಲೋಹವಲ್ಲದದ್ದಾಗಿದೆ. ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿರುವಂತೆ ಲೋಹಗಳಲ್ಲದವರು ವಿದ್ಯುಚ್ conduct ಕ್ತಿಯನ್ನು ನಡೆಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಕೇವಲ ಲೋಹವಲ್ಲದ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ನಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ದುರಸ್ತಿ. ಪೆನ್ಸಿಲ್ನ ಮರದ ಭಾಗವು ಅವಾಹಕವಾಗಿದ್ದರೆ ಮರದ ಭಾಗದ ಒಳಗೆ ಇರುವ ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಕಂಡಕ್ಟರ್ ಆಗಿದೆ.ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ.

ಬ್ರೈನ್ ಟೀಸರ್

ಈಗ ನಾನು ನಿಮಗೆ ಒಂದು ಮೆದುಳಿನ ಟೀಸರ್ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಳಗಿನ ವೀಡಿಯೊ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ .ಎಲ್ಲಾ ಅತ್ಯುತ್ತಮ.

ವೀಡಿಯೊದ ವಿವರಣೆ = ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ 3 ಬಲ್ಬ್‌ಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ 3 ಹೋಲ್ಡರ್‌ಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ. ಮೊದಲ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಲ್ಬ್ ಅನ್ನು 3 ರಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದಾಗ, ಎರಡು ಬಲ್ಬ್‌ಗಳು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಹೊಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಎರಡು ಬಲ್ಬ್‌ಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರೆ ಒಂದು ಬಲ್ಬ್ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 3 ಬಲ್ಬ್‌ಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡಾಗ ಅವು ಹೊಳೆಯುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಒಂದು ಬಲ್ಬ್ ತೆಗೆದಾಗ ಇತರ ಎರಡು ಬಲ್ಬ್‌ಗಳು ಸಹ ಹೊಳೆಯುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತವೆ.

ಆತ್ಮೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವನ್ನು ನನಗೆ ಹೇಳಬಲ್ಲಿರಾ? .... ಆಲ್ ದಿ ಬೆಸ್ಟ್.

ಗಮನಿಸಿ = ನೀವು 4 ರಿಂದ 6 ವಿ ಬ್ಯಾಟರಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಡಿ ..

ಮನೆ ನಿಯೋಜನೆ

ಆತ್ಮೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಈಗ ನಾನು ನಿಮಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಿದ್ದೇನೆ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ.

1) ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಎಂದರೇನು?

2) ಗುಡುಗು-ಮಿಂಚು ಮತ್ತು ಮಿಂಚು ಹೇಗೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ?

3) ಸಿಡಿಲು ಮತ್ತು ಮಿಂಚು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದರೂ ಸಹ, ನಾವು ಮೊದಲು ಮಿಂಚನ್ನು ಏಕೆ ನೋಡುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸಿಡಿಲಿನ ಶಬ್ದವನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ?

4) ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಕರೆಂಟ್ ಎಂದರೇನು?

5) ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ರೇಖಾಚಿತ್ರದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನು?

6) ಕೆಳಗಿನವುಗಳ S.I. ಘಟಕವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ,

ಬಲ, ಕೆಲಸ, ಒತ್ತಡ, ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ, ಪ್ರತಿರೋಧ, ಪ್ರತಿರೋಧ, ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ ಮತ್ತು ನೀವು ಕೈಗೊಂಡ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ.

7. 9 ವಿ ಬ್ಯಾಟರಿಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ.

******************************************************************************************************************************************************************

MARATHI VERSION

दिवस -2 ब्रिजकोर्स ई-वर्ग कार्यक्रम

विषय: विज्ञान                          वर्ग: एसएसएलसी

आजचा विषय: वीज

                                                                      ---- चन्नप्पा के.एम.

                                                                                                              एएम गव्हर्नमेंट पीयू कॉलेज देवनहल्ली बेंगलुरू (आर)

संकल्पना क्रमांक 1 = या विषयात सापडलेल्या युनिट्स समजून घेणे.

क्रियाकलाप क्रमांक 1

जेव्हा मी इलेक्ट्रिकल शॉपला गेलो होतो तेव्हा मी 100 रुपयांमध्ये एलईडी बल्ब खरेदी केले. त्या बल्बच्या मुखपृष्ठावर खालीलप्रमाणे अनेक युनिट्स बनल्या. त्या युनिट व त्यासंबंधी महत्त्व जाणून घेऊ.

                                        1) वॅटेज: 9 W

               2) चमकदार प्रवाह: 900Lm

 3) व्होल्टेज: 240 V

    4) वारंवारता: 50 Hz

              5) चालू(current): 0.045 A

           6) हलकी तीव्रता: 155 cd

                                        7) रेट केलेले जीवन(Life Span):25000 Hrs

हे 7 गुण युनिट्स काय सूचित करतात?

आम्हाला या युनिट्सबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे का? तर का?

हे बिंदू काही युनिट्स आणि मोजमाप दर्शवितात.

दैनंदिन जीवनात विद्युत उपकरणांच्या वापरासाठी आणि पुरेसे वापरासाठी मानके आणि मानक जाणून घेणे आवश्यक आहे.

आंतरराष्ट्रीय एकक किंवा S.I. युनिट

आंतरराष्ट्रीय किंवा एसयुनिटच्या अस्तित्वापूर्वी संपूर्ण जगात एकसमान मोजमाप आणि युनिट नव्हते. वेगवेगळ्या देशांमधील व्यावसायिक क्षेत्रात ही एक मोठी डोकेदुखी होती कारण मोजमाप एका देशापासून दुसर्‍या देशात बदलत असे. 

एकसारखेपणा आणण्यासाठी मोजमाप आणि जगभरातील युनिट्स तेथे आंतरराष्ट्रीय युनिट किंवा एसयूनिट म्हणतात.

आंतरराष्ट्रीय एकक किंवा S.I.unit मध्ये 7 मूलभूत आणि अत्यंत महत्त्वपूर्ण भौतिक एकके आहेत.

1. मास मोजण्यासाठी युनिट = किलोग्राम

हे युनिट बहुधा किराणा दुकानात वापरले जाते.

2. मीटरचे अंतर मोजण्यासाठी वापरा

टेप मोजण्यासाठी मदतीने टेबल किंवा कापडांची लांबी मीटरमध्ये मोजली जाते.

किलोमीटरमध्ये खूप मोठे अंतर मोजले.

गणितामध्ये आपण त्रिंगल, चौरस इत्यादीच्या बाजूंची लांबी मोजायचो.

3. वेळ = सेकंदाचे मोजमाप चालू ठेवा.

वेळ पहाण्यासाठी आम्ही पहाटे पहाटे उठतो तेव्हा किंवा दुपारी किंवा संध्याकाळी किंवा झोपताना झोपतो. वेळ तास, मिनिटे आणि सेकंदात पाळला जातो. रॉकेट प्रक्षेपण दरम्यान कमीतकमी वेळेचा अभ्यास करण्यासाठी किंवा क्रीडा प्रकारात आम्ही कमी कालावधीचे म्हणजे सेकंद वापरतो.

4. तापमान = केल्विन मोजण्यासाठी युनिट्स

पूर्वी आम्ही तपमानाचे मापन म्हणून सेल्सिअस, फरेनहाइट किंवा कॅलरी वापरत होतो परंतु आंतरराष्ट्रीय स्तरावर आम्ही केल्व्हिन स्केलमध्ये युनिट वापरतो.

5. विद्युत प्रवाह = अँपिअर मोजण्यासाठी युनिट्स.

6. प्रकाशाची तीव्रता मोजण्यासाठी युनिट्स = कॅंडेला

7. पदार्थांची मात्रा = तीळ मोजण्यासाठी युनिट्स

आता आपणास एस.आय. युनिटचे महत्त्व कळले आहे. म्हणून बल्बच्या मुखपृष्ठात वापरल्या जाणार्‍या युनिटकडे परत जाऊ या.

1.वॅटगेज = 9 W

(एस.आय. युनिट ऑफ इलेक्ट्रिक पॉवर वॅट आहे.)

9 W जाण्यापूर्वी आम्हाला एक वॅट काय आहे हे माहित असले पाहिजे.

एक वॅट = एक वॅट म्हणजे प्रति सेकंद एक जूलचा उर्जा वापर दर म्हणून परिभाषित केले जाते. एक वॅट देखील एका व्होल्टच्या व्होल्टेजसह एक अँपिअरचा सद्य प्रवाह म्हणून परिभाषित केला जातो.

2. चमकदार प्रवाह = 900Lm

(S.I.unit प्रकाशाची ज्ञात उर्जा मोजण्यासाठी वापरले.)

या युनिटचा उपयोग प्रकाशाच्या स्त्रोतापासून प्रत्येक दिशेने प्रकाशाच्या प्रवाहाचे प्रमाण मोजण्यासाठी केला जातो.

3. व्होल्टेज = 220 V

(विद्युत संभाव्य युनिट)

यासाठी आम्हाला एका व्होल्टचा अर्थ माहित असावा.

एक व्होल्ट = एक व्होल्ट म्हणजे चालू वाहक कंडक्टरमधील दोन बिंदूंमधील संभाव्य फरक जेव्हा एका कौलॉम्बचा प्रभार एका बिंदूपासून दुसर्‍या बिंदूकडे नेण्यासाठी केला जातो.

4. फ्रिक्वेन्सी = 50 Hz

(फ्रीक्वेंसीचे एकक हर्ट्ज आहे)

आम्ही घरात वापरतो तो विद्युतप्रवाह चालू असतो. अल्टर्नेटिंग करंट हा विद्युत प्रवाह आहे जो नियमित अंतराला सेकंदात बर्‍याच वेळा दिशा बदलतो.

5. विद्युतप्रवाह = 0.045 A

(विद्युतप्रवाहांचे युनिट अँपिअर आहे)

येथे अ‍ॅम्पीयर म्हणजे काय हे आपल्याला प्रथम माहित असले पाहिजे.

एक अ‍ॅम्पीयर = एक अ‍ॅम्पीयर प्रति सेकंदाच्या एका क्लोम्ब ऑफ प्रवाहाद्वारे बनविला जातो.

6. प्रकाश तीव्रता = 155 cd

(प्रकाशाच्या तीव्रतेचे एकक म्हणजे कॅंडेला)

तीव्रता हे ब्राइटनेससारखेच असते आणि ते मोजले जाते ज्या दराच्या पृष्ठभागाच्या एका युनिटवर प्रकाश उर्जा दिली जाते किंवा प्रति युनिट क्षेत्रावर उर्जा दिले जाते.

7. रेट केलेले जीवन(life span) = 25000 Hrs

(वेळेचे एकक सेकंद, मिनिटे, तास आहे)

रेट केलेले जीवन म्हणजे बल्बचे आयुष्य. येथे बल्ब सुमारे 25000 तास कार्य करेल.

येथे आपण बल्बच्या मुखपृष्ठावरील सर्व युनिटचा अभ्यास केला. ही सर्व युनिट विद्युत संबंधित आहेत. आपल्याला विजेविषयी काही मूलभूत ज्ञान अभ्यासण्याची गरज आहे.

वीज

विजेवर जाण्यापूर्वी खालीलप्रमाणे एक क्रिया करू.

व्हिडिओचे स्पष्टीकरण

चरण क्र .१ = या व्हिडिओमध्ये आपण पाहतो की एक पेंढा बाटलीच्या वर ठेवलेला आहे. दुसरा पेंढा बाटलीच्या वरच्या पेंढाजवळ आणला जातो.

निरिक्षण = बाटलीच्या वरच्या पेंढामध्ये काही बदल होत नाही.

पायरी क्र .२ = आता फक्त माझ्या केसांवर पेंढा एका दिशेने चोळण्यात आला आहे आणि बाटलीच्या वर असलेल्या पेंढा जवळ आणला जातो.

निरिक्षण = आता आपण पाहतो की बाटलीच्या वरचा पेंढा केसांना चोळणा &्या आणि जवळ आणलेल्या पेंढापासून दूर जाऊ लागला आहे.

निष्कर्ष: पेंढा चोळल्यानंतर शुल्क आकारले जाते.

स्पष्टीकरण = क्रियाकलाप पाहिल्यानंतर आम्हाला हे समजले की जेव्हा दोन वस्तू एकमेकांना घासल्या जातात तेव्हा तेथे फ्रिकेशनल फोर्स नावाची शक्ती विकसित होते जी इलेक्ट्रोस्टॅटिक प्रवाहासाठी जबाबदार असते.

इलेक्ट्रोस्टॅटिक करंट

जेव्हा दोन वस्तू एकमेकांना घासल्या जातात तेव्हा विद्युतीय शुल्कापासून मुक्त आणि विद्युतरोधकांच्या पृष्ठभागावर स्थिर होते. त्यांना इलेक्ट्रोस्टॅटिक प्रवाह म्हणतात.

शुल्काचे प्रकार = दोन प्रकारचे विद्युत शुल्क सकारात्मक शुल्क आणि नकारात्मक शुल्क आहेत.

क्रिया 

जेव्हा काचेची रॉड रेशमी कपड्यावर चोळली जाते, तेव्हा रॉडवर सकारात्मक शुल्क आकारले जाते आणि रेशीम कपड्यावर नकारात्मक शुल्क आकारले जाते.

स्पष्टीकरण = जसे आपल्याला माहित आहे की जसे ध्रुव एकमेकांना भस्म करतात आणि विद्युत दंड एकमेकांना मागे लावतात तशाच प्रकारे एकमेकांना आकर्षित करतात आणि विद्युत शुल्काच्या विपरीत एकमेकांना आकर्षित करतात.

निष्कर्ष = म्हणूनच आता आपल्याला हे समजले आहे की पेंढा एकमेकांना का दूर ठेवतो म्हणजेच त्यांच्याकडे विद्युत शुल्क आहे. आणि जेव्हा काचेच्या दांड्याला रेशमी कपड्याला चोळले जाते तेव्हा ते एकमेकांना आकर्षित करतात कारण त्यातील एक सकारात्मक होते आणि दुसरा मिळतो. नकारात्मक शुल्क.

आता निसर्गाच्या विद्युतीय स्थिर प्रवाह विषयी अभ्यास करूया.

पावसाळ्याच्या काळात गडगडाट व लखलखाट तुम्ही पाहिलेच पाहिजे. हे निसर्गातील इलेक्ट्रो स्थिर स्थितीचे एक उदाहरण आहे.

स्पष्टीकरण = जेव्हा जागेत ढग दिसतात तेव्हा ढगात असलेले रेणू ढगात आपली हालचाल सुरू करतात. हे रेणू एकमेकांशी भिडतात. ढगांचे रेणू पृथक् असतात म्हणून तयार केलेले शुल्क अणूंच्या पृष्ठभागावर स्थिर होते. ढग. त्याच वेळी ढग इलेक्ट्रो-स्टॅटिक करंटच्या स्थितीत आहे.

ढगाचा वरचा भाग सकारात्मक चार्ज होतो आणि खालच्या भागावर नकारात्मक शुल्क आकारले जाते. विजेचे शुल्क वाढतच ते पृथ्वीकडे येण्याचा प्रयत्न करतात.

कारण पृथ्वी हे आपल्याला ठाऊकच आहे की ते नेहमीच सकारात्मक आकारले जाते. मेघाच्या शुल्कासाठी पृथ्वीकडे जाण्यासाठी माध्यमाची आवश्यकता असते. येथे त्यांना झाडे, ओले घरे आणि ढग आणि पृथ्वी यांच्या दरम्यान असलेली इतर वस्तू मिळतात.

सकारात्मक चार्ज केलेल्या कणांसह नकारात्मक चार्ज केलेल्या कणांच्या आकर्षणामुळे तेथे रेणूंमध्ये घर्षण वाढते. या घर्षणामुळे तापमान सुमारे 30000 डिग्री सेल्सिअस पर्यंत वाढते. हे तापमानात तयार होणा temperature्या तापमानामुळे हवा अचानक वाढते. या अचानक विस्ताराचा आवाज ऐकू येऊ शकतो. या ध्वनीला थंडर म्हणतात.

मेघगर्जनेनंतर वीज का दिसते?

कारण अंतराळात प्रकाश जास्त वेगाने प्रवास करतो म्हणजे, 300000 किमी किमी -1 आणि ध्वनी 330 मीटर / सेकंदाने प्रवास करते.

हे सर्व ढगांमधील शुल्कामुळे होते .या शुल्कास (charges)इलेक्ट्रो स्टॅटिक करंट असे म्हणतात.

इलेक्ट्रिक शुल्काचा (charges)प्रवाह = इलेक्ट्रिक शुल्काच्या प्रवाहास इलेक्ट्रिक करंट असे म्हणतात. जर आपल्याला असे वाटते की विद्युतप्रवाह चालू असेल तर हे विद्युत शुल्काचा प्रवाह सूचित करते.

इलेक्ट्रिक करंटबद्दल जाणून घेतल्यानंतर आपल्याला सोप्या इलेक्ट्रिक सर्किटच्या रचनेबद्दलही जाणून घ्यायला हवे.

साध्या इलेक्ट्रिक सर्किटचे स्ट्रक्चर

साध्या इलेक्ट्रिक सर्किटची रचना जाणून घेण्यासाठी, प्रथम खाली असलेल्या व्हिडिओमध्ये दर्शविलेल्या या लहान क्रियाकलापातून जा.

प्रिय विद्यार्थ्यांनो, आपण साध्या इलेक्ट्रिक सर्किटची रचना दर्शविणारा व्हिडिओ पाहून नक्कीच आनंद लुटला असेल. या सर्किटमधून तुम्हाला कंडक्टर आणि इन्सुलेटर वेगळे करण्याची पद्धत देखील समजली असेल.

आपण घरीही हे वापरून पाहू शकता.

ग्रेफाइट कंडक्टर आहे की इन्सुलेटर ?????

हे जाणून घेण्यासाठी या सोप्या प्रयोगात जाऊ देते.

स्पष्टीकरण = इलेक्ट्रिक सर्किटमध्ये दोन्ही बाजूंनी एक पेन्सिल ठेवावी जी त्याच्या ग्रॅफाइटच्या टोकांसह बॅटरीच्या उलट टर्मिनलशी जोडली गेली आहे. आम्ही पाहतो की ग्राफिटामधून विद्युतप्रवाह वाहतो. जेव्हा बाह्य लाकडाचा तुकडा विद्युत सर्किटमध्ये जोडला होता तेव्हा बल्ब चमकतो म्हणजे सध्याचा प्रवाह ग्रेफाइटमधून वाहतो.

प्रिय विद्यार्थ्यांनो, मी या प्रयोगासाठी ग्रेफाइट का घेतले? कारण ग्रेफाइट एक नॉन-मॉडेल आहे. जसे आपल्याला माहित आहे नॉन-मेटल विद्युत चालवित नाहीत. परंतु ग्रेफाइट ही एकमेव नॉन-मेटल आहे जी विद्युत चालवते. आणीबाणीच्या काळात डोन्स बनवण्यासाठी पेन्सिल घ्या सर्किटमधील कोणतीही दुरुस्ती. कारण पेन्सिलचा लाकडी भाग विद्युतरोधक असतो तर लाकडी भागाच्या आत असलेल्या ग्राफाइटचा मार्ग वाहक असतो. प्रिय विद्यार्थ्यांनी सावधगिरी बाळगा.

ब्रेन टीझर

आता मी तुम्हाला एक ब्रेन टीझर देतो. यासाठी खालील दिलेल्या व्हिडिओमध्ये प्रयोग पहा आणि उत्तर द्या .सर्वोत्तम.

व्हिडिओचे स्पष्टीकरण = एका बाजूला 3 बल्ब सामील झाले आहेत. दुसर्‍या बाजूला आणखी 3 धारक उपस्थित आहेत. प्रथम जेव्हा 3 पैकी एक बल्ब काढला जाईल तेव्हा दोन बल्ब चमकत चमकू लागतात आणि जर दोन बल्ब काढले तर एक बल्ब चमकत चमकतो. दुसर्‍या बाबतीत जेव्हा 3 बल्ब जोडले जातात तेव्हा ते चमकतात पण चमकत नाहीत आणि जेव्हा एक बल्ब काढला जातो तेव्हा इतर दोन बल्ब देखील चमकणे थांबवतात.

प्रिय विद्यार्थ्यांनो, याचे कारण मला सांगाल का? .... ऑल द बेस्ट.

टीप = विद्यार्थ्यांना लक्षात ठेवा आपण फक्त 4 ते 6 व्ही बॅटरी वापरावी ..

गृह असाइनमेंट

प्रिय विद्यार्थ्यांनो आता मी तुम्हाला काही प्रश्न या प्रश्नांची उत्तरे देण्याचा प्रयत्न करीत आहे.

1) इलेक्ट्रो स्टॅटिक करंट म्हणजे काय?

2) मेघगर्जना व विजेचे स्वरुप कसे तयार होते?

3)मेघगर्जना व वीज एकाच वेळी तयार झाल्या, तरी आपण आधी विजेचा आणि नंतर गडगडाट का दिसतो?

4) इलेक्ट्रिक करंट म्हणजे काय?

5) इलेक्ट्रिक सर्किट आणि सर्किट डायग्राममध्ये काय फरक आहे?

6) खालील एस.आय. युनिट लिहा,

सक्ती, कार्य, दबाव, इलेक्ट्रिक उर्जा, प्रतिकार, प्रतिरोधकता, विद्युत शुल्क, एक विद्युत चुंबक आणि आपण केलेल्या प्रक्रियेचे स्पष्टीकरण द्या.

7. 9 व्ही बॅटरीच्या मदतीने इलेक्ट्रो चुंबक बनवा आणि हा प्रयोग करण्याच्या प्रक्रियेचे स्पष्टीकरण द्या.

********************************************************************************